Wat te doen eind juli? Naar een vuilnisbelt met zigeuners! Op uitnodiging van een groep doortastende Hollandse families reed ik door de bergen naar Cluj in noordwest Roemenië.

Die doortastende Hollandse families gingen daar lassen, zagen en verven aan een tweetal gigantische bouwketen. De gigantische bouwketen waren het onderkomen voor een evangeliserende Hollandse stichting. De evangeliserende Hollandse stichting had het goed voor met de zigeuners die daar naast een vuilnisbelt wonen.

Naast een vuilnisbelt wonen, ik zie u de wenkbrauwen optrekken. Lang verhaal: Werkloos en zonder opleiding, lange tijd genegeerd door de overheid, wonen daar al tientallen jaren tientallen families Roma (vroeger veel meer). Zij proberen een boterham te verdienen met recycling en het hergebruiken van gevonden spullen. En dan is het handig om net naast de bron te wonen. In krotjes.

Ik hoorde dat deze families aan de ene kant geen ander bestaan kennen en last hebben van gelatenheid. Aan de andere kant: Welk mens wil er nou geen beter leven?

Om daar een handje bij te helpen, zitten er naast ‘de wijk’ twee Nederlandse stichtingen: de ene bouwt betere huisjes, de andere doet aan evangelie – voor het hiernamaals – en aan jongerenbegeleiding – voor het hiernumaals.

Maar dat gaat allemaal niet vanzelf.

Dus deze man had van een bouwbedrijf twee afgeschreven keten gekregen, voor activiteiten. Daar moest heel wat aan vertimmerd worden. En daar kon hij wel wat hulp bij gebruiken. Bovengenoemde doortastende families waren daar heel goed in, en lasten en zaagden en verfden dat het een lieve lust was. En dan hielpen ze ook nog met kleurplaatwedstrijden voor veertig gillende kinderen, barbecues voor dertig gillende tieners en morele steun voor het goede werk ter plaatse. In hun eigen vakantietijd. In een vreselijke vuilnisbeltlucht. Omringd door blaffende honden. Met een glimlach.

Ik kon ook twee daagjes meehelpen, als verfhulp en als tolk. Het was een intensieve ervaring in het Andere Roemenië. De verschillen tussen arm en rijk zijn hier enorm, en daar werd ik weer eens met de neus op gedrukt.

De bevolking neemt snel af in dit land. In 1990 waren er 23 miljoen Roemenen, nu 19 miljoen, in 2050 14 miljoen. Pensioenen kunnen allang niet meer uit de pensioenpot worden betaald, en drukken op de begroting. Er is een groot tekort aan geschoolde arbeid. De overheid bedrijft symboolpolitiek voor zigeuners, positieve discriminatiemaatregelen zonder samenhang en zonder handhaving. Als alle zigeunerjongeren minstens MBO-niveau zouden hebben, zou dat een impuls geven aan de economie en het sociaal evenwicht.

Maar, eeuwen van segregatie zet je niet even aan de kant. Zigeuners zijn een potentiële goudmijn, maar dan moet je wel hard en diep graven.

Ondertussen wordt er in Cluj doorgewerkt aan een betere toekomst. Hulde voor deze mensen. En het was nog gezellig ook 🙂