Sommige infographics zijn gewoon statistiekporno. Deze bijvoorbeeld http://www.nrc.nl/interactieve-kaart-economische-crisis-in-de-eu/ is een lust voor het oog en je ziet meteen dat Roemenië er heus niet het slechtst voorstaat in de EU. Afgezien van het feit dat we het armste EU-land zijn.
Af en toe lees ik in de Roemeense pers tevreden teksten als: ‘Wij werden altijd als de economische onderknuppels van Europa beschouwd, maar kijk die Grieken en Spanjaarden nou eens nat gaan terwijl wij op tijd hebben bezuinigd’. Roemenen zijn in collectief absoluut niet borstklopperig, dus een dergelijk bericht wil wat zeggen.
Toch is het aardig om de Roemeense stand van zaken eens te annoteren. Eerst die staatsschuld, want dat is in Roemenië een gewichtige kwestie. Onder dictator Ceaușescu heeft het land jaren kromgelegen omdat het regime per se autarkisch wilde zijn en geen buitenlandse verplichtingen hebben. Jarenlang werd de export kunstmatig hoog gehouden en de import heel laag, er werd honger geleden maar toen de revolutie uitbrak was de buitenlandse schuld nul. En die is dus in de 22 jaar sinds de revolutie gestegen tot 30% van het BNP, weinig in vergelijking met vele landen (voor Nederland is het percentage 62,7) maar je begrijpt dat de gemiddelde Roemeen er niet blij mee is. Die heeft jarenlang gebrek geleden en ziet nu politici al dat geld verpatsen.
De Roemeense werkloosheid lag in 2010 op 7,3 en dat is maar 0,5 procentpunt hoger dan in 2001. Vergeleken met de meer dan 20% Spanjaarden zonder werk is dit een prima prestatie. Helaas zijn de Roemeense statistieken niet een goede afspiegeling van de werkelijkheid (over de Spaanse weet ik het niet). Het overheidsapparaat (belastingdienst, arbeidsinspectie, gemeentelijke diensten en vele andere) is erg zwak in Roemenië en veel mensen werken helemaal of voor een groot deel zwart. Die komen dus niet voor in de officiële statistieken.
Tot slot het begrotingstekort. Ook dat is een Europese middenmoter maar dat is niet aan de Roemeense regering te danken. Toen het goed ging (grofweg 2004-2008) vond de regering het leuk om geheel procyclisch met geld te smijten, maar bij het aanbreken van de crisis moest snel het IMF worden gebeld om een gierend uit de klauwen lopende begroting te fatsoeneren. De vertegenwoordiger van die club, de heer Jeffrey Franks, is in Roemenië sinds 2009 bijna wekelijks in het nieuws en fungeert als boeman of redder van het vaderland, afhankelijk van de waan van de dag. Enfin, de regering moest van het IMF toen flink bezuinigen en heeft de ambtenarensalarissen met 25% gekort. De btw is verhoogd naar 24% toen het constitutioneel hof het belasten van de pensioenen verbood.
De Roemeense regering was (en is) helaas niet in staat tot het nemen van meer specifieke maatregelen. Voor fiscale finetuning, een hogere fiscale discipline of gericht stimuleringsbeleid is de overheid veel te zwak. De paardemiddelen van het IMF hebben, samen met het alom geprezen bestuur van de nationale bank, de rust in de Roemeense economie gehouden. Als in de rest van Europa straks de groei weer begint zal Roemenië daar een jaar achteraan hobbelen, maar ome Jeffrey heeft het land behoed voor Griekse toestanden.