Tagarchief: politiek

Toeslagenaffaire

Sputterend zat ik vanochtend boven de iPad-krant na een zoveelste artikel over de toeslagenaffaire. De ene na de andere voormalige bewindsman, die nu ergens anders een leuke baan heeft, weet van niets. De voormalige ambtelijke top, die nu ergens anders leuke banen heeft, had het toch echt wel gemeld. Dat het beleid ten onrechte veel mensen in de ellende stortte.

Ik zou zeggen, als een minister of staatssecretaris niet in staat is om memo’s te lezen die hij krijgt toegestuurd, dan is hij ongeschikt voor wat voor ambt dan ook. Datzelfde geldt voor de bazen van de belastingdienst. Als ze er echt van overtuigd waren dat de bewindspersonen het beleid moesten veranderen, dan hadden ze aan de bel moeten trekken. Zo niet: ongeschikt voor wat voor ambtelijke functie dan ook. Alleen, op het moment van schrijven heeft er nog niemand straf gekregen, behalve dat er een of twee zijn overgeplaatst naar net zo’n leuke functie aan de ambtelijke top.

Maar zo is het wel met belastingdiensten, het is hun doel in het leven om je af te knijpen. Als burger kan je bij de belastingdienst niet aankomen met het verhaal, dat je hun memo niet had gelezen. Ja inspecteur, ik heb er wel buikpijn van. Maar het is al een paar jaar geleden. Zand erover, goed? Ik ben nu net zo mooi bezig. De inspecteur (of tegenwoordig de aanslagenrobot) moet hartelijk lachen en veroordeelt je tot eeuwig schuldenaarschap. Ik lees dat sommige van die toeslagenslachtoffers een aantal jaarsalarissen moest terugbetalen. Hoe dat bij u is weet ik niet, maar bij mij wordt het jaarinkomen voor een groot deel in datzelfde jaar uitgegeven. Foetsie.

En als het nu voor het algemeen belang was, die buikpijn en die gemiste memo’s? Als het nou ergens goed voor was? Nee. De Bulgaren die onterecht miljoenen incasseerden, de belastingzeperd die koste wat kost voorkomen moest worden, is door dit optreden van de belastingdienst niet verdwenen. Opletten of iemand fraudeert lukt ze niet, en rechtvaardig maar streng lukt ze ook al niet. Misschien moet het betalen van geld aan mensen dan maar door een andere dienst worden gedaan? Ideetje? Zoals het vroeger was?

Ondertussen lachen de Bulgaren in hun vuistje. Ik hoor ze hier in Boekarest lachen. En voor je het weet staat er eentje op de stoep die claimt dat hij ook is benadeeld in de toeslagenaffaire. Laten we die dan meteen doorverwijzen naar Wiebes, Weekers en Asscher.

Stout

geleend van ziuanews.ro

geleend van ziuanews.ro

Een gearresteerde politicus is in Roemenië net zoveel nieuws als dat er hier gaten in de weg zitten. In tegenstelling tot andere voormalige Sovjetsatellieten waait er in Roemenië momenteel een stevige anticorruptiewind. Arrestaties zijn aan de orde van de dag, en onlangs luidde de politie van Boekarest de noodklok wegens een cellentekort. Nodig ook trouwens, in een van de meest corrupte landen van Europa.

Maar toen gisterochtend de kranten in chocoladeletters kond deden van het formeel als verdachte aanmerken van de premier, was dat toch wel nieuws. In de pers was het gegnuif niet van de lucht. Ook buitenlandse boodschappers brachten het bericht met trompetgeschal.

Als u mij de scheve vergelijking wilt vergeven gaat de beschuldiging net als bij Al Capone om een nevenmotief: valsheid in geschrifte in Ponta’s geval. Het past wel bij Ponta’s karakter als bewezen plagiarist, maar valt in het niet bij het corrupte gegraai van de PSD, de partij waarvan Victor Ponta de leider is.

Vooralsnog weigert de premier af te treden, hoewel en uiteraard de president alsmede alle politieke tegenstanders bloed ruiken en om het hardst roepen dat hij de eer aan zichzelf moet houden. Ponta kan moeilijk gearresteerd worden – omdat Ponta ook lid is van de kamer van afgevaardigden moeten zijn collega’s eerst toestemming geven. Een tijdschrift merkte op dat de premier nu beschermd wordt door de wet die hij een paar maanden geleden nog beloofde te wijzigen.

Stemmenmakerij

Nog een paar daagjes en dan heeft Roemenië een nieuwe president. Tot dan toe wil ik u het volgende pareltje niet onthouden, in de categorie ‘Je verzint het niet’:

Vandaag op de televee (de enige neutrale nieuwszender) een ontredderd groepje parlementsleden. Deze parlementsleden, aangevoerd door een opposant van de regering, maakten deel uit van de parlementscommissie voor Roemenen in het buitenland. Daar zijn er zo’n 4 miljoen van, dus een commissie is geen overbodige luxe. Het groepje ontredderden stond buiten het parlementsgebouw (opknappertje van Ceausescu inderdaad) een persconferentie te geven OMDAT ZE HUN EIGEN PARLEMENTSGEBOUW NIET IN MOCHTEN. Hoe nu? Het bleek dat het parlement deze week officieel een werkbezoekenweek heeft, zonder formele vergaderingen. Dus toen men toch wilde vergaderen, mocht men er simpelweg niet in. Verboden!

Waarom wilden deze mensen dan zo urgent vergaderen? Het is zondag de tweede en beslissende ronde van de presidentsverkiezingen. De eerste ronde verliep met name bij de buitenlandse stemlokalen heel rommelig. Veel in het buitenland wonende Roemenen hadden na uren in de rij staan uiteindelijk niet kunnen stemmen. Dat is een forse inbreuk op een democratisch grondrecht, dus ging men terecht protesteren. Verschillende spreekpersonen uit regeringshoek probeerden deze protesten af te doen als politiek gekleurd en opgehitst door de tegenkandidaat voor het presidentschap (de andere kandidaat is de huidige premier, die dus ook verantwoordelijk is voor de organisatie van de verkiezingen), maar dat is kenmerkend voor de haatzaaiende complotstijl van de huidige grootste regeringspartij.

Enfin, onze commissie buitenland wilde iets doen aan dit organisatieprobleem, vooral omdat de centrale kiescommissie en het ministerie van buitenlandse zaken helemaal niets doen, behalve met modder smijten naar elkaar. Zodoende hadden deze parlementariërs de minister van buitenlandse zaken uitgenodigd, maar die had geweigerd om te komen. Overigens is deze man pas benoemd. Wat was zijn vorige functie? Hoofd van de inlichtingendienst. Had hij nog hobby’s? Nou hij was in de eerste ronde ook presidentskandidaat, maar heeft nu geadviseerd om op de huidige premier te stemmen. Door wie hij net is benoemd als minister van buitenlandse zaken.

Beste mensen, democratie is een relatief begrip. Maar er wordt hier te lande door bepaalde lieden wel zo ongelooflijk hard gewerkt om de uitslag niet van de vrije wil van de kiezer te laten afhangen, dat het je bang te moede wordt. Protesteren, stemmen, je mening vormen – het zijn allemaal rechten die in Roemenië onder vuur liggen en actief verdedigd moeten worden.

bron: voceatransilvaniei.ro Links Ponta, huidig premier en leider grootste partij. Rechts Iohannis, op verlies staande uitdager.

Nieuwe Roemeense regering vooral bezig met eigen machtspositie

Na de parlementsverkiezingen van 9 december zit de nieuwe regering zeer comfortabel. Gaat deze luxepositie gebruikt worden voor het aanpakken van hoofdpijndossiers? Voorlopig speelt men machtsspelletjes en laat men proefballonnen op.

Dit stukje heb ik vandaag ingeleverd voor de nieuwsbrief van de Alfred Mozer-stichting.

Na een lusteloze campagne werd de partij van zittend president Băsescu (PD-L), geheel volgens de verwachtingen, verpletterend verslagen. De winnende PSD wordt geleid door Victor Ponta, sinds voorjaar 2012 al premier van een overgangskabinet. Ponta heeft vorig jaar zijn proefschrift-plagiaat weggemoffeld met behulp van een door hemzelf benoemde commissie. Dit heeft vooral in het buitenland zijn geloofwaardigheid aangetast. De nieuwe regering bestaat verder uit de Conservatieve Partij (PC), het politieke vehikel van mediamagnaat Voiculescu, en de PNL. Deze partij wordt geleid door Crin Antonescu, een opportunistische machtspoliticus die momenteel bezig is met het wegwerken van opstandigen binnen zijn partij.

De regeringscoalitie heeft voldoende zetels om de grondwet te kunnen wijzigen. Daar is men ook meteen aan begonnen. Ter discussie staan onder andere de bevoegdheden van de president en de rol van het Constitutionele Hof. Het aantal ministers is uitgebreid van 16 tot 22 (plus zes extra ministers zonder eigen departement) en het aantal parlementariërs is vanwege een rammelende kieswet gegroeid tot 589 (was eerst 407). Tegen 20 parlementariërs loopt een strafproces. Het nieuwe parlement heeft een wet aangenomen waarin de toch al ruime parlementaire immuniteit tegen strafvervolging nog verder wordt uitgebreid.

De nieuwe regering zoekt ook naar financiële speelruimte. De Roemeense rijksbegroting lijdt onder enorme pensioenuitgaven, corruptie en grootschalige belastingontduiking, zodat men op creatieve wijze geld probeert te vinden. De minister van Volksgezondheid had bedacht dat binnen 2 maanden behandelingen in privéziekenhuizen (waar patiënten geen smeergeld hoeven te betalen) niet meer door het ziekenfonds worden vergoed. Het geld moest uitsluitend naar het armlastige staatszorgstelsel. Verder heeft de regering de milieubelasting op auto’s omgedoopt tot een vorm van leges en wil een forfaitaire belasting voor bepaalde groepen bedrijven invoeren. Men kan namelijk niet zomaar het begrotingsoverschot laten vieren of andere makkelijke maatregelen nemen, vanwege de leenvoorwaarden van het IMF.

Al met al lijkt men structurele problemen voorlopig te vermijden, een gemiste kans met een dergelijke comfortabele meerderheid en nog vier jaar regeren voor de boeg. De regering rept met geen woord over het pensioenstelsel, de zorg, de corruptie, het openbaar bestuur of het absorberen van EU-fondsen. Dit voorspelt weinig goeds voor de ontwikkeling van Roemenië op de middellange en lange termijn.

 

Doublespeak

Nadat het parlement had besloten de president naar huis te sturen, moest dat bevestigd worden per referendum. Het referendum (gehouden op 29 juli) was pas geldig als een meerderheid van de mensen voor naar huis sturen was EN als meer dan de helft van de geregistreerde kiezers kwam opdagen.

Nou, de uitslag was overweldigend tegen de president (Traian Băsescu heet-ie), mede omdat de ontslagene zijn aanhang had opgeroepen thuis te blijven.  Dat leidde meteen tot een ander probleem: er kwam niet meer dan 47% van de kiezers opdagen.

Referendum ongeldig zou je zeggen, maar nee want de regering tekende onmiddellijk protest aan want de lijsten met geregistreerde kiezers zouden niet kloppen. In een poging om deze lijsten achteraf te gaan wijzigen werd er allerlei juridisch en statistisch googelwerk uit de kast gehaald. Het is best aannemelijk dat er allerlei niet klopt aan de gebruikte lijsten, maar de regering had het referendum zelf met deze lijsten georganiseerd. Dan moet je dus niet gaan janken achteraf.

Het Constitutionele Hof heeft dan ook na wat wikken en intern ruziemaken bepaald dat het referendum niet geldig is vanwege onvoldoende opkomst.

Domper dus voor de regering (onder leiding van premier Ponta) en de interimpresident (Antonescu) die hoopten dat ze eindelijk af waren van aartsantagonist Băsescu. Maar op de televee verklaarden beiden dat de uitslag van het referendum gerespecteerd ging worden.

Meteen na Ponta’s verklaring dat hij weer ging proberen om met Băsescu samen te werken en Antonescu’s acceptatie van de uitslag van het referendum leek het echter of die woorden niet uit hun eigen hersens kwamen, maar uit een politiek correct vertaalapparaatje in de microfoon.

Want zonder blikken of blozen gingen Ponta en Antonescu over op het aanvallen van de rechterlijke macht, het uitschelden van collega-politici, het hinten op malafide invloeden vanuit het buitenland. Direct na de uitspraak dat ‘deze politieke crisis het land schade heeft berokkend en beëindigd moet worden’ gaat men vrolijk verder met olie op het vuur gooien.

Al jaren krijgt Băsescu van zijn politieke tegenstanders en de gelieerde pers overal de schuld van: de economie, de zorg, armoede, alles komt door de dictator.

Nou heeft die dictator ook weleens een politieke oprisping waar je grote vraagtekens bij mag zetten, maar sinds het referendum is hij veruit koploper in de wedstrijd om beleefde samenwerking. Hij heeft namelijk nog geen enkel commentaar gegeven.

Uitspiratie

Ik zag tot mijn schrik dat het laatste blukje alweer van juni was. Dat komt: vakantie van drie weekjes in de Heimat, vervolgens 2 weken stage bij een advocatenkantoor dat een stuk leuker was dan de website doet vermoeden. Namelijk erg leuk.

En dan zit je zomaar in augustus. De afgelopen weken gebeurt er bovendien zó veel in de Roemeense politiek, dat ik een soort van dekking heb gezocht voor het nieuws en nog maar mondjesmaat op de internets kijk. Geen gebrek aan inspiratie dus, maar een teveel aan input.

U heeft wellicht gehoord van het plagiaatschandaal. Premier Victor Ponta werd in Nature en de Frankfurter Allgemeine Zeitung van plagiaat beticht. Er barstte een mega-schandaal los waarop de premier reageerde met diverse uitspraken als: “Als jullie het echt willen, doe ik gewoon afstand van die doctorstitel. Maar ik treed niet af!” of “Als de bevoegde commissie oordeelt dat ik heb geplagieerd, treed ik zeker af.” Drie commissies hebben een uitspraak gedaan over het geval.

Ponta heeft zo’n 80 van de 300 pagina’s in zijn proefschrift letterlijk uit andere bronnen overgenomen, zonder aanhalingstekens, voetnoot of bronvermelding, maar mét vermelding van de oorspronkelijke publicaties in de bibliografie. Afgezien van het duidelijke gebrek aan wetenschappelijke bijdrage dat dit plaatje oplevert (maar goed, de beste man heeft het proefschrift gemaakt in een jaar, toen hij ook staatssecretaris was) is dat plagiaat. Het is plagiaat volgens de nationale commissie voor universitaire diploma’s en titels, het is plagiaat volgens de ethische commissie van de Universiteit van Boekarest, maar volgens de inderhaast van nieuwe leden voorziene nationale ethische commissie is dit geen plagiaat.

Bent u er nog? Hoofdpijnverhaal. Met een persoonlijk probleem voor mijn persoontje, aangezien nu wel duidelijk is dat je Roemeense academische titels met een korreltje zout moet nemen. Het is mogelijk dat de eigenaar er hard voor heeft gewerkt, maar het is ook mogelijk dat de wetenschappelijke bijdrage zeer gebrekkig is.

Maar het schandaal was nog niet op zijn retour of het parlement besloot om de president af te zetten. Dat kan volgens de grondwet in geval van ‘ernstige overtredingen van de grondwet’ (Art. 95). Vervolgens moet er een referendum worden georganiseerd binnen 30 dagen, waarin de kiezer beslist of de president inderdaad moet vertrekken. Nou, dat ging op zijn Roemeens. Een referendum organiseren is niet niks, dus de regering moest alle zeilen bijzetten om de boel in goede banen te leiden. Beschuldigingen van fraude vulden de lucht lang voor de datum van het referendum (29 juli) en zijn nog niet verstomd. Gisteren heeft het nationale anticorruptieparket wat simpele dorpelingen ondervraagd in een gemeente waar 200% van het aantal stemgerechtigden was komen opdagen. Dat werd breed uitgemeten op de nationale nieuwszenders.

Maar alles verbleekt bij het schandaal rondom het Constitutionele Hof. Dat hof moet volgens de grondwet het resultaat van het referendum goedkeuren. Toen bleek dat ondanks manipulatie en opzweperij het benodigde aantal stemmers (50%) niet was komen opdagen en het referendum dus ongeldig zou zijn en de afgezette president dus weer terug zou keren, en de blaaskakerige interimpresident (Antonescu) ongelooflijk op z’n muil zou gaan, ging de regering aan de regels morrelen.

Hoewel op de dag van het referendum de minister van Binnenlandse Zaken (Ioan Rus) nog werd geprezen met een voortreffelijk georganiseerde gang van zaken, klonk al de volgende dag de beschuldiging uit regeringskringen dat de kiezerslijsten niet kloppen. Alle Roemeense stemgerechtigden staan op kiezerslijsten en dat aantal kiezers zijn de noemer van het opkomstpercentage. Als er in werkelijkheid minder kiezers bestaan, was het referendum misschien toch geldig, de president afgezet en kon Antonescu het pluche gaan schuren.

Ik zal u de details besparen verder. Alle ogen in Roemenië zijn nu gericht op het constitutionele hof, dat een uitspraak moet doen over het referendum. Inmiddels is een minister afgetreden over het referendum, zijn een staatssecretaris en een hoge ambtenaar in staat van beschuldiging gesteld, heeft het Hof verklaard onder druk te worden gezet door politici, hebben de Amerikaanse regering en meneer Barroso daarover geklaagd, heeft het Hof eerst gevraagd om gecorrigeerde lijsten en die vraag vervolgens weer ingetrokken, en doet volgens alle commentatoren veel te lang over een uitspraak die in wezen doodsimpel is.

En zo worden de Roemenen iedere dag overstelpt met de meest haarklovende juridische opinies, de meest ruwe beschuldigingen, de meest waanzinnig scenario’s. Vanuit de publieke opinie zeggen steeds meer commentatoren nog maar een ding: “Jullie zijn allemaal stom. Het maakt ons niet uit wie er wint, regel het gewoon en houd een sop met ruziemaken!”

Negoiță tegen Negoiță

Op 10 juni zijn er in Roemenië lokale en provinciale verkiezingen. Boekarest is verdeeld in zes deelgemeenten, dus je kunt stemmen voor de eigen deelraad en de gemeenteraad van Boekarest. Bij ons in sector 3 gaat de strijd voornamelijk tussen Robert Negoiță en Liviu Negoiță. De laatste is de zittende burgemeester en Robert is van de PSD, de partij die pas een nieuwe regering heeft mogen vormen en ook voor de lokale verkiezingen op winst staat. Dat ze dezelfde achternaam hebben is toeval want ze zijn geen familie. Overigens kan het nog veel gekker, want er is een provincie waar drie (!) verschillende kandidaten Constantin Nicolescu heten.

Eergister kwam er een meisje in onze flat langs de deuren om namens de PSD te informeren naar de belangrijkste problemen en om een poster op te plakken van een campagnebijeekomst van Robert. Die was vandaag, en mooi weer constaterende ging ik met dochterlief eens kijken.  Het evenement vond plaats in het park bij ons naast de deur, dus handig.

Nu is Robert niet de minst controversiële figuur in de Roemeense politiek. Zij huwelijk met een 19-jarig meisje deed stof opwaaien, deze multimiljonair is betrokken bij een prostitutieschandaal waarbij zijn broer een hoofdrol speelt, hij heeft altijd mot met de fiscus die wegens een belastingschuld al eens een hoop onroerend goed van hem heeft geveild. Er loopt een klacht tegen hem van de nationale integriteitsautoriteit én een strafklacht van het anticorruptieparket. Hij is verantwoordelijk voor dit hotelproject (sinds het heengaan van hotel Rossia te Moskou het grootste van Europa), strategisch naast een destructiefabriek geplaatst, waar nu wegens tegenvallende bezetting voor de helft appartementen van zijn gemaakt. Van het hotel dus.

Robert klom op de zeepkist en begon retorische vragen te stellen als: Hebt u ook zo genoeg van de corruptie? Alle bejaarden in het publiek: Jaaaaa… Vindt u ook dat u teveel belastingen betaalt? Jaaaaaa….

Verkiezingsaffiche van Robert: ‘De mens is een passant, maar wat hij opbouwt is voor eeuwig’

Hij fulmineerde tegen de hoge btw (waar de gemeente niets mee te maken heeft), kwam met een plan voor gratis isolatie van alle flats in het stadsdeel (waar in de huidige gemeenteraad ook al een voorstel voor ligt) en stelde de dure vuilophaal- en beveiligingscontracten aan de kaak, die gesloten zijn met firma’s van vrienden van de huidige burgemeester.

Als echte socialist stelde Robert voor om de beveiliging van openbare ruimten en het ophalen van vuilnis door gemeentelijke diensten te laten doen in plaats van een extern bedrijf. Hij had ook een plan voor de zwerfhonden: We kopen op het platteland 3 hectare grond, zetten daar een hek omheen, doen daar de honden en gebruiken al het eten dat mensen en restaurants weggooien als hondenvoer.

Met zijn mierzoete glimlach en theatrale gebaren deed Robert me denken aan een een straatmuzikant, die de mensen met een praatje warm maakt voor zijn volgende schlager. En zo is het ook in de politiek natuurlijk: panem et circem.

Overlopen

Eigenlijk wilde ik het gaan hebben over het feit dat Nederland alweer de grootste buitenlandse investeerder in Roemenië blijkt te zijn geweest hebbende doen gebeuren (daarzo!) maar dat weten we nou wel.

Veel interessanter is de aanloop naar de lokale verkiezingen op 13 juni. Typisch Roemeense fenomenen, kabaal en gekrakeel, politiek theater, opzichtig gehengel naar de volksgunst, kortom een feestdis met een heleboel gangen.

Dankzij de leengulheid van vriend Huub weet ik uit een boekje van professor Gallagher dat de sociaaldemocraten van de PSD in 1999 33% van de burgemeestersposten in handen hadden, maar na de verkiezingsoverwinning op landelijk niveau hadden ze in 2003 ineens 66% van de burgemeesters. Want: die waren gewoon overgestapt naar de winnende partij.

Het kiezen van de kant van de sterkste valt niet altijd mee en soms moet je meerdere keren van koers veranderen. Zoals de Roemeense leiders in het begin van de Tweede Wereldoorlog voor de nazi’s kozen en toen dat bij nader inzien niet handig bleek gauw van kamp verwisselden, zo moeten ook veel huidige Roemeense politici regelmatig hun politieke kleuren aan de heersende mode bijstellen.

Sorin Frunzaportocalie/Sorin Frunzagalbena

Dergelijke politici heten in het Roemeens ‘traseiști’ (trasee-iestj, denk aan: tracé). Nu regeringspartij PD-L op zwaar verlies staat in de peilingen, begint het overlopers te regenen. Iedere partij heeft zijn kopstukken en die zijn vanwege oud zeer en concurrentietechnische aspecten niet zo makkelijk over te hevelen. Maar Sorin Frunzăverde (‘Groenblad’), partijbaron binnen de PD-L en capo in de provincie Caras-Severin, volgens zijn Wiki zoon van een communistische chef en zelf voor 1989 ook al in het bezit van een functie binnen de partij (net als, overigens de huidige premier, de vorige premier en een heleboel andere politici) heeft zijn baasschap in de PD-L verruild voor eentje in de PNL, een ideologisch al even kleurloze partij (handig, hoef je niks af te zweren) die onder de naam USL in combinatie met de PSD waarschijnlijk een monsterzege gaat behalen. Had ook in meerdere zinnen gekund.
Deze Sorin, tot op dat moment een van de vier eerste vice-voorzitters van de partij (inderdaad, er waren dus vier eerste vice-voorzitters en als je op de pagina met tronies kijkt blijken alle politbureauleden over minstens een klinkende functienaam te beschikken) heeft met enig vaag en totaal niet onderbouwd geklaag over dat hij werd afgeluisterd en ze niet lief tegen hem deden, zijn lidmaatschap opgezegd en meteen werd bekend dat hem in de PNL een leidinggevende functie was aangeboden. Hij deed niet eens de moeite om inhoudelijke redenen te geven voor zijn overstap.

Want in Roemenië, veel meer nog dan in Nederland, is een politieke partij uitsluitend een functioneel machtsvehikel. Er bestaan nauwelijks ideologische grondslagen, laat staan inhoudelijke verschillen. Politiek en politieke verslaggeving zijn dan ook totaal niet op de inhoud gericht. Politiek in Roemenië gaat uitsluitend om de poppetjes en de politieke ondersteuners/profiteerders van die poppetjes. Zelfs de door westerse commentatoren gewaardeerde politici Cristian Preda en Monica Macovei (beiden tot op heden ook PD-L) hebben een zeer pragmatisch discours en spreken zonder ideologische ondertonen.

Dus wat een politicus in Nederland totaal ongeloofwaardig zou maken – je op een flinterdunne basis aansluiten bij de winnende club –  komt in Roemenië veel voor. Deze Groenblad gaat zijn eigen invloedssfeer en kiezers gewoon meeverhuizen naar zijn nieuwe partij, want die invloedssfeer (clièntele) en kiezers zijn van hem, van het poppetje. Zeker niet van zoiets anachronistisch als een politieke partij.

Toekomstbeeld voor Nederland? Wie neus.

Cool of kloon

Hieronder een schaamteloze zelfkopie van mijn bijdrage aan de Alfredmozerstichtingnieuwsbrief:

Voorzichtig optimisme over daadkracht nieuwe Roemeense regering 

Naar aanleiding van het ontslag van een hoge ambtenaar die een goed werkende nationale ambulancedienst had opgericht, ging een voor Roemeense begrippen groot aantal mensen de straat op. Iemand die goed werk deed moest vertrekken onder druk van wat veel Roemenen en buitenlandse analisten beschouwen als een kliek van zelfverrijkende cliëntelisten. Op het hoogtepunt van de demonstraties protesteerden in het hele land duizenden mensen tegen de regering en de president. Sommigen wilden hun gekorte pensioenen terug, anderen eisten terugdraaiing van de salarisverlagingen, weer anderen protesteerden om milieuredenen of tegen corruptie. Veel mensen deden mee omdat ze het gewoon zat waren. ‘Het’ staat dan voor de regering, die braaf de instructies van het IMF opvolgt maar niets doet aan de problemen van de man in de straat: slechte zorg, corruptie, teruglopende koopkracht en wegen met meer gaten dan asfalt.

De regering-Boc en president Băsescu waren in eerste instantie verrast door de protesten. Het duurde een week voordat de regering een fatsoenlijke reactie kon geven en de president deed in zijn arrogantie of onvermogen een tijd lang of er niets aan de hand was. De protesten hielden aan en toen het ontslag van een minister niet hielp (die had de protestanten achterbuurtfiguren genoemd) is men achter de schermen begonnen met onderhandelen over een nieuwe regering. Dat kan in Roemenië zonder verkiezingen.

De nieuwe regering is gevormd onder leiding van de voormalige chef van de buitenlandse inlichtingendienst, Mihai-Răzvan Ungureanu, die geen lid is van de leidende regeringspartij maar van wie wel gezegd wordt dat hij in het kamp van de president zit. Zijn ministersploeg is relatief erg jong en men heeft de controversiële partijbaronnen van de oudere generatie eruit gehouden.

De nieuwe minister-president heeft direct de opening richting de oppositie gezocht. Oppositiekringen – de oppositie bestaat uit een monsterverbond van een liberale, een sociaaldemocratische en een conservatieve partij – reageerden gemengd op de nieuwe regering: enerzijds is de nieuwe premier voor een aantal oppositiekopstukken veel beter te pruimen, anderzijds is de oude vijand, president Băsescu, nog niet van het toneel verdwenen.

Dit jaar zijn er in de zomer lokale verkiezingen en in het najaar parlementsverkiezingen. Daarbij zal waarschijnlijk de huidige oppositie een ruime meerderheid halen, want het lijkt onwaarschijnlijk dat de nieuwe regering in staat is het tij te keren in 9 maanden tijd. Het mandaat van de president loopt nog tot 2014.

De afgelopen maanden regeerde de regering vooral per extraparlementaire noodmaatregel en was de oppositie in staking. Iedere stap naar normalisatie van de parlementaire verhoudingen is dus een stap vooruit voor Roemenië.

Achter iedere samenzwering een complot

De regering-Boc heeft het hoofd in de schoot gelegd en is vervangen door de regering-Ungureanu. Emil Boc had zoveel ingrijpende maatregelen ingevoerd (ambtenarensalarissen -25%, btw naar 24%) dat het IMF hem lief vond maar de man in de straat hem ronduit verfoeide, hekelde en abhorreerde.

Nu is de nieuwe regering geïnstalleerd en als de wissel niet ongrondwettelijk wordt verklaard door het constitutionele hof, dan kunnen we tot de parlementsverkiezingen eind dit jaar iedere dag Ungureanu z’n hoofd in de krant zien.

Gisteravond had ik het met wat vrienden over politiek en Ungureanu kwam er niet goed af in hun ogen. De algemene reactie was dat er wel niets zou veranderen, ook niet nà de verkiezingen trouwens. Veel Roemenen hebben totaal geen vertrouwen in welke politicus dan ook. Maar ik was verbaasd dat een aantal bijzonderheden van deze man, die ik als positief beschouw, door mijn vrienden totaal anders werden uitgelegd.

gejat van buzznews.roUngureanu heeft politieke ervaring (hij was van 2004-2007 minister van Buitenlandse Zaken) en was voor zijn benoeming als premier hoofd van de buitenlandse inlichtingendienst (SIE). Hij heeft een wetenschappelijke achtergrond en bezit een mastertitel in de geschiedenis van de universiteit van Oxford. Hij is welbespraakt, vriendelijk (heb ik zelf gezien toen ik hem bij een doopfeest afgelopen zomer de hand heb geschud) en heeft bij zijn eerste optreden al laten zien dat hij de broodnodige bruggen kan bouwen. Veelbelovend, vond ik.

Maar nee dat zag ik verkeerd, zeiden de vrienden: Dit voormalig bestuurslid van de communistische jeugdbond heeft zich handig omhoog gewerkt, is met geld van George Soros (verdacht invloedrijke buitenlander, volgens veel Roemenen) gaan studeren in het buitenland, is puur uit opportunisme lid van de liberale partij (PNL) geworden en nu handig de regering in geholpen, waar hij de als spionnenchef vergaarde informatie goed kan gebruiken.

Dat was een meer dan half leeg glas. Vermeende samenzweringen en complotten zijn dan ook een Roemeense nationale sport. Ik stelde voor om de man op zijn daden te gaan beoordelen en niet op grond van complottheoriën; dat leek mijn vrienden wel een aardig idee. Een idee dat hier te lande misschien wat meer promotie verdient. Al die complotten zijn funest voor samenwerking en vooruitgang, vrees ik. Hoewel, ik ben natuurlijk ook maar een buitenlander die met centjes van de AIVD zijn ondermijningswerk doet.